Ali-pašina džamija u Sarajevu vakuf (zadužbina) je Hadima Ali-paše, koji je rođen na prostoru Sarajevskog polja, odgojen i školovan u Istanbulu, a kasnije je vršio službu osmanskog namjesnika u Bosni i Budimu.

Ova džamija, za koju se pretpostavlja da je izgrađena 1560. ili 1561. godine, smatra se jednom od najskladnijih i najljepših džamija izgrađenih u klasičnom stilu osmanske arhitekture u BiH.

U haremu (dvorištu) džamije nalazi se mezar (grob) Ali-paše, te mnogih drugih bošnjačkih uglednika.

U ovaj harem preneseni su i nišani (nadgrobni spomenici) derviša Ajni-dede i Šemsi-dede, koji su u Sarajevo došli u pratnji sultana Mehmeda II Osvajača.

Oni su prvobitno bili sahranjeni u turbetu (mauzoleju) koje se nalazilo preko puta džamije, na mjestu današnjeg Higijenskog zavoda, a njihovi nišani ubrajaju se među najstarije spomenike osmanskog prisustva na području Sarajeva.