Olimpijski duh Sarajeva

Priča o Olimpijadi u Sarajevu započela je 18. maja 1978. u Atini, kada je Međunarodni olimpijski komitet (MOK), u konkurenciji gradova Sapporo i Goteborg, upravo glavnom gradu BiH povjerio domaćinstvo XIV Zimskih olimpijskih igara.

01.02.2020.

U susret Igrama Sarajevo se ubrzano obnavlja i razvija; gradi se saobraćajna infrastruktura, podižu naselja Mojmilo i Dobrinja, kao i brojni sportski objekti (stadion Koševo, dvorana Zetra, skijališta na Bjelašnici, Igmanu i Jahorini, bob-staza na Trebeviću...)

Zvijezde Olimpijade

XIV ZOI su 8. februara 1984. svečano otvorene na stadionu Koševo, gdje je olimpijski plamen upalila jugoslavenska klizačica Sanda Dubravčić.

U Sarajevu su nastupila 1.272 takmičara iz 49 zemalja, što je najviše u dotadašnjoj historiji Igara, a MOK je Olimpijadu u Sarajevu proglasio do tada najbolje organizovanom.

Zvijezde XIV ZOI bili su britanski klizači Jayne Torvill i Christopher Dean, istočnonjemačka klizačica Katarina Witt i slovenski alpski skijaš Jure Franko, koji je Jugoslaviji donio prvu olimpijsku medalju – srebro u veleslalomu, a kojeg su Sarajlije bodrile šaljivom parolom: “Volimo Jureka više od bureka!”

Sarajevo je te godine bilo centar svijeta, a Sarajlije su svijetu pokazale svoje gostoprimstvo, čistile snijeg koji je iznenada zatrpao grad... pa je jedan strani novinar zapisao: „Zlatnu medalju treba dati svim građanima Sarajeva“.

Olimpijski muzej

Kako bi se sačuvala uspomena na XIV ZOI, osnovan je Olimpijski muzej BiH koji je od 1984. do 1992. bio smješten u reprezentativnoj Vili Mandić na Mejtašu.

Tokom opsade Sarajeva (1992 – 1995) uništena je većina olimpijske infrastrukture, pa je tako 27. aprila 1992. granatirana i zapaljena zgrada Olimpijskog muzeja.

Ipak, uposlenici Muzeja i građani Sarajeva uspjeli su spasiti većinu eksponata i prenijeti ih u Olimpijski kompleks Zetra.

Muzej je 8. februara 2004. privremeno otvoren u Zetri, a među muzejskim eksponatima se danas, između ostalog, nalaze i: numizmatička kolekcija od 250 zlatnika, olimpijske medalje i suveniri, skije Jure Franka, plakati Ismara Mujezinovića, grafike Andyja Warhola, Henryja Moorea i Jamesa Rosenquista, slike Mersada Berbera, Bekira Misirlića, fotografije sa XIV ZOI, sportska oprema, filmovi...

Prošle, 2019. godine u Sarajevu je, 35 godina nakon održavanja XIV ZOI, ponovo upaljen olimpijski plamen, ovog puta povodom održavanja Evropskog omladinskog olimpijskog festivala.

EYOF 2019 je od 9. do 16. februara 2019. u gradove Sarajevo i Istočno Sarajevo doveo mlade sportiste iz 46 zemalja, koji su se takmičili na obnovljenim olimpijskim, ali i nekim novoizgrađenim borilištima.

Tokom 2020. godine završeni su radovi na rekonstrukciji Vile Mandić, i u nju je vraćen Olimpijski muzej, da svjedoči o olimpijskom duhu Sarajeva koje je dobilo privilegiju da u svojoj historiji bude domaćinom dva značajna olimpijska događaja.